گردهمایی میلیون‌ها مسلمان در جشن بندگی

باسمه تعالی

یکی از بزرگترین اجتماعات مسلمانان در سرتاسر جهان، هر ساله در یکی از بزرگترین اعیاد آنان، یعنی روز عید فطر رقم می‌خورد. میلیون‌ها مسلمان این روز را جشن می‌گیرند، در اجتماعات بزرگ این روز به دور هم جمع می‌شوند، نماز عید به پا می‌دارند و در آن دوازده مرتبه تکبیر می‌گویند⁽¹⁾ و پروردگار خود را شکر و او را تعظیم می‌کنند. اما به راستی حکمت این نوع بزرگداشت روز عید فطر چیست؟

فضل بن شاذان از امام رضا (علیه السلام) نقل کرده است که حضرت فرمودند:

"روز فطر، بدان جهت عيد قرار داده شد تا محلّ گردهمايى و اجتماع مسلمانان باشد، تا در این روز گرد هم ‏آمده و به خاطر خداى عزّوجل از خانه‌ها بیرون بیایند، و خدا را در برابر نعمت‏هايش (و پاداش و جایزه عباداتشان) به شکوه و بزرگى ياد کنند. پس این روز عيد قرار داده شد، تا در آن اجتماع کنند (و يکديگر را ببينند، و از احوال يکديگر باخبر باشند) و (پس از یک ماه روزه‌داری) روزه‏ها را افطار کنند (در این روز روزه نگیرند) و (به مستحقان) زکات دهند و با اشتیاق به درگاه خداوند روى آورند و روزى باشد که خواسته‌های خود را به درگاه خداوند متعال عرضه کنند.

]همچنین این روز عید قرار داده شد[ چون روز عيد فطر، اولين روز از سال است که خوردن و نوشيدن در آن حلال مى‏شود، چرا که در نزد اهل حقیقت، اولین ماه از سال، ماه رمضان است (که روزه در این ماه واجب است)⁽²⁾. پس خداوند دوست دارد در این روز اجتماعى براى مسلمانان باشد که در آن ستایش و تقدیس الهی در آن انجام شود.

]باز به همين علّت است که[ تکبير در نماز عيد بيش از ساير نمازها است⁽³⁾، چرا که تکبير براى بزرگداشت و تعظيم و تمجيد الهى است به شکرانه‌ی آن که بندگان را هدايت فرموده و عافيت بخشيده است، چنان‌که خداوند عزّوجل، خود فرمود: "‏...تا خداوند خود را به بزرگى ياد کنيد بر اينکه شما را هدايت فرموده است، شايد شما شکر نعمت‌هاى خداوندى را بجا آورید^(4)"... "⁽⁵⁾⁽⁶⁾

اینجانب فرارسیدن روز جشن بندگی و هنگامه شکر الهی،

عید سعید فطر

را به تمامی مسلمانان، خصوصا شما دوست گرامی تبریک و تهنیت می­گوید.

 پاورقی‌ها:

1- در بین تمامی مذاهب اسلامی (اعم از شیعه و سنی)، تنها حنفی‌ها نماز عید را با شش تکبیر به جا می‌آورند.

2- طبق تقویم رسمی اسلامی، ماه محرم اولین ماه سال است، اما طبق روایات رسیده از معصومین (علیهم السلام)، شروع سال با ماه مبارک رمضان و یا شب قدر است که در ماه مبارک رمضان قرار دارد و در این شب مقدرات یک سال بندگان تقدیر می‌شود (روایات مورد نظر در کتاب تهذیب، جلد 4، صفحه 333 موجود است).

3- در نمازهای واجب (و مستحب بجز نماز عید فطر و قربان) گفتن تنها یک تکبیر که آن هم تکبیره الاحرام است ضروری می‌‌باشد.

4- "... وَ لِتُکَبِّرُوا اللَّهَ عَلى‏ ما هَداکُمْ وَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ" (سوره بقره، آیه 185)

5- من لا یحضره الفقیه، جلد 1، صفحه 522

6- ترجمه حدیث برگرفته از ترجمه کتاب من لا یحضره الفقیه، اثر علی اکبر و محمد جواد غفاری و سید صدر الدین بلاغی می‎باشد.